Blockeel - Timmermans. Advocaten in vastgoed, omgevingsrecht en overheidsopdrachten

Eén dossiertaks per (rechts)persoon of één dossiertaks per beroepschrift? De Raad voor Vergunningsbetwistingen schiet (niet echt) te hulp…

Wanneer in het kader van een administratief beroep een collectief beroepschrift wordt ingediend, rijst de vraag hoeveel dossiertaksen betaald moeten worden, m.n.:

  • één dossiertaks per beroepschrift; OF
  • één dossiertaks per natuurlijke of rechtspersoon.

Waar dit vraagstuk voor collectieve beroepschriften met weinig beroepsindieners misschien weinig relevantie lijkt te hebben, is dit anders voor beroepschriften waar tientallen beroepsindieners worden vertegenwoordigd. Wetende dat een dossiertaks voor een beroep bij de deputatie EUR 100,00 bedraagt (en zelfs EUR 500,00 voor een beroep bij de Vlaamse regering) wordt de impact duidelijk wanneer een beroepschrift wordt ingediend door of namens pakweg 20 buurtbewoners.

De Raad voor Vergunningsbetwistingen heeft het er alvast niet makkelijker op gemaakt:

  1. In haar – vrij recent - arrest van 18 maart 2021 (RvVb-A-2021-0764) oordeelde de Raad voor Vergunningsbetwistingen dat het toepasselijke artikel 12 van het Omgevingsvergunningsdecreet "een dossiertaks van 100 euro per natuurlijke persoon of rechtspersoon oplegt" waarbij de Raad bijgevolg tot het besluit kwam dat slechts één persoon (van de 55 beroepsindieners!) op ontvankelijke wijze een administratief beroep had ingediend en bijgevolg slechts één persoon voldaan had aan de uitputtingsvereiste om nadien een procedure bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen te kunnen inleiden;
  2. Over voormeld arrest ontstond enige commotie, gevolgd door een debat in de Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie op 1 juni 2021. Aansluitend besloot de Raad voor Vergunningsbetwistingen klaarblijkelijk een en ander te heroverwegen;
  3. In haar arrest van 13 januari 2022 ( RvVb-A-2122-0371) oordeelde de Raad – in weerwil van haar eerder arrest van 18 maart 2021 – dat één dossiertaks per beroepschrift volstond;

De Raad steunde zich hiervoor in vermeld arrest van 13 januari 2022 op een aantal overwegingen:

"Uit de bewoordingen van voormelde bepaling kan niet worden afgeleid dat in geval van een collectief beroepschrift een dossiertaks van 100 euro verschuldigd zou zijn per beroepsindiener. Evenmin blijkt uit de parlementaire voorbereiding dat de decreetgever een invulling van artikel 12, §1 van het Omgevingsvergunningsdecreet beoogd heeft die specifiek ten aanzien van collectieve beroepschriften nog een bijkomende drempel inbouwt, (finaal) bekeken vanuit het recht op toegang tot de Raad als rechter (artikel 105, §2, tweede lid Omgevingsvergunningsdecreet).

De Raad voegt hier aan toe dat het niet in verhouding zou zijn met het doel van de dossiertaks dat in geval van een collectief beroepschrift per beroepsindiener een dossiertaks verschuldigd zou zijn. Met uitzondering van de noodzaak om bepaalde procedurele vereisten per beroepsindiener te onderzoeken, in hoofdzaak de beoordeling van de vraag of elke beroepsindiener tot het betrokken publiek behoort, verplicht een collectief beroepschrift de vergunningverlenende overheid maar tot één enkel onderzoek van de opgeworpen beroepsargumenten. (eigen onderlijning)

Het lijkt erop dat de Raad voor Vergunningsbetwistingen deze laatste visie als haar definitief oordeel wenst naar voor te schuiven (en hiermee haar eerdere rechtspraak wenst te overrulen?) nu zij in een "mededeling" van 13 januari 2022 uitdrukkelijk meegaf:

"Eén dossiertaks per administratief beroepschrift volstaat

Personen die administratief beroep instellen tegen een vergunningsbeslissing zijn een dossiertaks van 100 euro verschuldigd (artikel 12 Omgevingsvergunningsdecreet).

In zijn arrest van 13 januari 2022 (RvVb-A-2122-0371) spreekt de Raad zich uit over de vraag of – indien een collectief beroepschrift wordt ingediend – elke beroepsindiener deze dossiertaks moet betalen. 

De Raad oordeelt dat dat niet het geval is en dat één dossiertaks per administratief beroepschrift volstaat. De Raad verwijst hierbij naar de parlementaire voorbereiding en het recht op toegang tot de rechter. 

Een gelijkaardige beoordeling is te vinden in het arrest van de Raad van 13 januari 2022 met nummer RvVb-S-2122-0370"

Zie https://www.dbrc.be/mededeling-een-dossiertaks-per-administratief-beroepschrift-volstaat

Hieruit kan wellicht worden afgeleid dat de Raad heeft beslist hierover een pragmatisch en niet al te formalistisch standpunt in te nemen.  Er kan evenwel nog niet worden ingeschat of deze rechtspraak zich zal ontwikkelen tot vaste rechtspraak van de Raad.

Wat nu? Wie een collectief beroepschrift wenst in te dienen, zal dus moeten overwegen of één dossiertaks wordt betaald, met het risico dat later slechts door één beroepsindiener naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen kan worden getrokken, dan wel of gekozen wordt voor de zekere maar dure piste waarbij elke beroepsindiener een dossiertaks betaalt.

Wetende dat de uitputtingsvereiste geldt vooraleer toegang te krijgen tot de Raad voor Vergunningsbetwistingen, zal hierover in elk geval moeten worden gewaakt.